گرهی که سال ۱۳۹۶ در کار «آبریز» افتاد / عدل هاشمی پور و غلامرضا تاجگردون پاسخ دهند / چرا سد سقاوه وارد فاز اجرایی شد، اما سد آبریز هنوز ماده 23 را اخذ نکرده است؟

کبنا ؛سد آبریز در کهگیلویه و سد سقاوه در مارگون در سال ۱۳۹۰ با امضای مصلح مدیرعامل وقت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد رسماً وارد فاز مطالعاتی شدند، سد سقاوه بعد از ۱۲ سال در تیرماه ۱۴۰۲ وارد فاز اجرایی شد، اما سرنوشت آبریز به گونه دیگری رقم خورد. نمایندگان وقت استانی از جمله عدل هاشمی‌پور و غلامرضا تاج‌گردون پاسخ دهند که چرا کارفرمای این سد در سال ۱۳۹۶ تغییر کرد و موجب شد روند اجرایی سد از حرکت بیفتد.
به گزارش کبنا نیوز، سد آبریز ادامه مطالعات سد تاریخی کلات بوده است. در چند دهه قبل مطالعاتی برای احداث سد کلات انجام گرفت، اما به دلایل مختلف فنی، خسارات زیاد، چگونگی انتقال آب، تاج سد موجب شد بازنگری در سَد کلات انجام گیرد و سدی روی رودخانه مارون برای کهگیلویه بزرگ احداث شود. در دولت آقای احمدی‌نژاد این موضوع به‌صورت رسمی در مصوبات سفر قرار گرفت. هیئت دولت وزارت نیرو را ملزم کرد که مطالعات سدی را روی رودخانه مارون انجام دهد.
۱۲ مردادماه ۱۳۹۰ مطالعات سدی به نام «دنا» روی رودخانه مارون آغاز شد. در سال ۱۳۹۵ تخصیص آب سد دنا به میزان ۱۳۵ میلیون مترمکعب اخذ شد. کارفرمایی این سد با آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد بود و مطالعات آن از محل اعتبارات استانی و ردیف مطالعه نقاط مستعد دیم شهرستان کهگیلویه این کار انجام می‌گرفت.
در سال ۱۳۹۶ در تصمیمی غیررسمی و خارج از اراده دولت وقت، کارفرمایی سد آبریز از کهگیلویه و بویراحمد به شرکت توسعه منابع آب نیرو ایران، در تهران واگذار می‌شود، از آن زمان تاکنون استان کهگیلویه و بویراحمد دخالتی در تأمین اعتبار، مطالعات و... نداشته است.
   
فیلم| صحبت‌های مصلح در خصوص سدآبریز

مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد در خصوص این واگذاری به خبرنگار کبنا می‌گوید: آب منطقه‌ای به‌عنوان متولی آب استان، پیگیری‌های خود را در تمام زمان‌ها انجام داده است، ولی به دلیل تغییر کارفرما، آب منطقه‌ای استان نمی‌توانسته است دخالتی در تأمین اعتبار و مسائل سد داشته باشد.
آرش مصلح افزود: متأسفانه دو اتفاق افتاد و در روند تسریع فرایند کار سد آبریز خلل ایجاد کرد، اول آنکه وقتی کارفرمای سد تغییر کرد، استان کهگیلویه و بویراحمد هیچ دخالتی در مسائل سد نداشته، دوم آنکه کد بودجه‌ای این سد نیز حذف شد. کسانی که این طرح را به تهران برده بودند، چون ردیفی در لایحه بودجه نداشت، مجبور شدند راهکار موقتی پیدا کنند و سد آبریز را در کنار سد صیدون قرار دادند، اما مشکل حل نشد و در موافقت‌نامه سد صیدون نتوانستند تشریح و جزئیات آبریز را پیوست کنند، قانونی در مجلس گذرانده شد و گفته شد اجراشدن هرگونه طرح فاقد ماده ۲۳ ممنوع است و در حکم تصرف اموال عمومی تلقی شد. به همین خاطر نتوانستند از این کد نیز اعتبار بگیرند.
مصلح اظهار کرد: باید حتماً مطالعات سد کامل شود، سد آبریز اغلب این مطالعات را پشت سر گذاشته، اما کمیته فنی که باید سد را تأیید کند و مستندات آن را به سازمان برنامه‌وبودجه برای ۲۳ مترمکعب ارسال شود، عملیات ژئوتکنیک را کافی ندانسته‌اند، و باید این مطالعات ادامه پیدا کند و حداقل هزار متر حفاری گمانه‌ها باید انجام شود، این مستلزم اعتبار و هزینه است. مشاور سد نیز مطالباتی دارد. حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان برای جمع‌بندی مطالعات سد اعتبار نیاز هست، اگر ماده ۲۳ سد گرفته شود عملاً هیچ‌گونه چالشی نداریم.
وی گفت: سال گذشته در آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد برای اولین‌بار در استان ۳ مجوز ماده ۲۳ گرفتیم، ماده ۲۳ سد سرپری، ماده ۲۳ انتقال آب سد تنگ سرخ به یاسوج، ماده ۲۳ انتقال آب شرب دیشموک و چارؤسا. همین فرایند باید برای آبریز انجام شود. مشکلات اعتباری و پرداخت «سد آبریز» موجب شده هنوز این فرایند تکمیل نشود.
وی بیان کرد: ما پیشنهاد دادیم عملیات ژئوتکنیک باقی‌مانده را به آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد واگذار کنید، و مشکل اعتباری ندارد. پیشنهاد دیگر ما این بود که مسئولیت و کارفرمایی سد را به استان کهگیلویه و بویراحمد واگذار کنند، و ما حاضر هستیم که تا شهریورماه ماده ۲۳ را اخذ کنیم و حفاری و مطالعات هزار متر گمانه را طی ۳ ماه انجام دهیم. پیشنهاد سوم هم این بود که مشکلی که در لایحه بودجه وجود دارد، و چندین بار برای این مشکل به سازمان برنامه‌وبودجه رفتیم، اعتباری در اختیار شرکت کارفرما گذاشته شود تا بتوانند مطالعات سد را تکمیل کنند.
مصلح بیان کرد: سد آبریز هیچ‌گونه ابهامی ندارد، تخصیص آب سد هیچ‌گونه ابهامی ندارد، ۱۳۵ میلیون مترمکعب تخصیص آب دارد، ۴۰ میلیون مترمکعب آن برای شرب و صنعت، ۹۵ میلیون مترمکعب آن برای کشاورزی است، تمام اهداف شرب «سَد» مشخص است، تمام اهداف صنعتی سد جانمایی شده، هیچ مشکل زیست‌محیطی ندارد، هیچ مشکل اجتماعی ندارد، هیچ مشکل آلایندگی ندارد، این واقعیت‌های سد آبریز است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: ماده ۲۳ سد سقاوه را استان گرفته است، مطالعات آن را استان انجام داده است، سد سرپری و پراشکفت و تنگ سرخ و... نیز به همین صورت بوده است. اما چرا برای آبریز این اتفاق افتاد؟ از کسانی که این انحراف را ایجاد کردند، ما حق داریم بپرسیم آقای ایکس هدف شما از تغییر کارفرمایی چه بوده است؟ حتماً نیت خیر داشته‌اند، ولی الان کار هنوز نتیجه نگرفته است، سد سقاوه وارد فاز اجرایی شده ولی آبریز هنوز مانده است. اگر دلسوز هستید، این کارفرمایی را به استان بدهید، استان ثابت کرد که ماده ۲۳ را زودتر اخذ می‌کند. کسانی که می‌خواهند برای تکمیل مطالعات سد پول هزینه کنند، می‌گویند قانون اجازه نمی‌دهد، از طرفی می‌گویند آبریز باید ماده ۲۳ بگیرد، از طرف دیگر می‌گویند تا مطالعات تکمیل نشده است، نمی‌توانیم ماده ۲۳ را بگیریم، و بعد برای تکمیل مطالعات پول لازم است. من‌بعد از ۲۷ سال تجربه و کار می‌گویم این سد را بعد از ۷ سال وقفه، به مدت ۷ ماه به استان برگردانید. این سد ۷ سال در دست کارفرمای تهرانی بوده، و نتوانسته‌اند ماده ۲۳ را بگیرند، من می‌گویم ۷ ماه این سد را به استان برگردانید، اگر من نتوانستم ماده ۲۳ را اخذ کنم، بعد پاسخگو خواهم بود. سؤال من این هست کسانی که کارفرمایی این سد را تغییر دادند، چرا پیگیری نکردند که ماده 23 سد اخذ شود؟