پاسخی به مطلب «ریشه‌های تاریخی؛ طایفه جلیل»

کبنا ؛متن ارسالی: بعد از انتشار «طایفه جلیل  » در سایت کبنا یکی از مخاطبان به آن پاسخ داد که از نظر خوانندگان می‌گذرد؛

اخیراً کتابی تحت عنوان «نسب نامه طوایف و قبایل کهگیلویه و بویراحمد» تألیف شخصی به نام احمد بحرالعلوم، توسط انتشارات «فرهنگ مانا» به چاپ رسیده است. از آنجا که نویسنده‌ی کتاب یا با روش تحقیق و پژوهش آشنایی نداشته یا در انجام این عمل اهمال ورزیده؛ مطالب کتابش بسیار خام و مشحون از نواقص و معایب می‌باشد و در واقع پُر از نادرستی، اشتباه و بعضاً توهین، تهمت و ناسزا گویی است. به همین دلیل مورد اعتراض و انتقاد شدید افراد زیادی از- طوایف و فامیل‌های مختلف در استان واقع گردیده است. بر همین مبنا، تعدادی از مطلّعین و فرهنگیان طایفه جلیل از جمله اینجانب، در نشستی با مؤلف کتاب، نواقص و معایب و اشتباهات فراوان کتاب ایشان را در مورد افراد، فامیل‌های طایفه‌ی جلیل و موارد ناروا و سخیفی را که درباره‌ی برخی از بزرگان طایفه تقریر کرده بود، گوشزد کردیم. وی ضمن عذرخواهی و پذیرش اشتباهات و ناسزاها، قول داد در رفع معایب و اصلاح نارواها و نواقص اقدام نماید. متأسفانه، مدتی بعد، نوشته‌ای با عنوان «ریشه‌های تاریخی طایفه جلیل» به نام ایشان در سایت کبنا نیوز منتشر گردید، که به ادعای وی در بردارنده‌ی اصلاح برخی از نادرستی‌ها و اشتباهات مطرح در کتابشان بود. ولی با کمال تأسف - و بر اساس مثل معروف: «می‌خواست ابرویش را اصلاح کند، چشمش را هم کور کرد» - آقای بحرالعلوم در این نوشته‌ی به اصطلاح اصلاحی، مرتکّب اشتباهات بیشتر و بزرگتری در خصوص طایفه جلیل گردیده است. از جمله:

1. وی، در نوشته‌ی اخیر خود می‌نویسد: «چون راویان این طایفه ... از طبقه عوّام و برخی از آنان اطلاعات کاملی در اختیار اینجانب قرار نداده‌اند»، لذا دچار اشتباه گردیده است. در پاسخ باید گفت: راویان و ناقلان تاریخ طایفه جلیل، از «طبقه عوام» نبوده و نیستند. شما چرا سراغ «طبقه عوام» آن‌ها رفته‌اید؟ آیا، منظور و مقصود خاصی داشتید؟ چرا از این همه تحصیل کرده میان سال و ملاهای مسن استفاده و استناد نکردید؟ بهانه‌ی سُست و غیرموّجه شما نمی‌تواند، گناه اشتباهات و ناسزاهای نوشته شده در کتابت را به گردن دیگران بیندازد.
   آقای بحرالعلوم در این نوشته وعده کرده، همه‌ی نادرستی‌ها و نابجائی‌ها و ناروایی‌ها و اشتباهات را در چاپ دوم کتاب اصلاح خواهد کرد. امّا باید دانست که این وعده، از نوع وعده‌های سَرِ خرمن است. زیرا به احتمال قریب به یقین این کتاب هرگز چاپ دومّ را تجربه نخواهد کرد. مضاف بر این که، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دستور جمع آوری همین چاپ کتاب را به خاطر اعتراضات متعدد، داده است.
   ایشان در این نوشته که قرار بوده جهت تصحیح نوشته‌های نابجای قبلی خود در مورد طایفه جلیل و فامیل‌های مربوطه منتشر نماید؛ تنها به موضوع اولاد کا جمشید که در کتاب آنها را جزء طوایف شولی شمرده است، پرداخته و می‌نویسد: «. این مجموعه ... جزء یکی از سه تیره طایفه جلیل قدیم و اصیل به نام گشاسی هستند [و] از نوادگان مرحوم کی محمدرضا جلیل کلانتر بزرگ و نامی طایفه جلیل دشتموری بوده و جّد اعلایشان به مرحوم محمدزکی خان گشاسی ختم می‌شود». جهت اطلاع آقای بحرالعلوم و دیگران، متذکر می‌شود که طایفه جلیل هیچ گاه تیره‌ی سومی به نام «گشاسی» نداشته است. طبق روایت تاریخی و بسیار قدیمی که پیران طایفه در یاد و خاطره داشتند، طایفه جلیل از دو تیره مشهور جاکی و جونکی (= جانکی) تشکیل شده بوده و جد اعلاشان «جلیل» نام داشته، نه فردی به اسم محمدزکی خان گشاسی. جلیل، هم چهار فرزند مشهور به نام های حسن، حسین، علیداد و خلیل داشته است، که خاندان‌های کنونی طایفه جلیل در بویراحمد و بختیاری – و مناطق دیگر – منشعب از این چهار فرزند می‌باشند. بنابراین، تا کنون فردی به اسم محمدزکی خان، در طایفه جلیل وجود نداشته و نامش شنیده نشده است.

4= نوشته‌اید: «جلیل‌های قدیم، اصیل و دشتموری شعبه‌ای از ایل دشمن زیاری کهگیلویه بوده‌اند و دکتر جواد صفی نژاد در کتاب عشایر مرکزی صفحه 73 بر این مهّم صحّه گذاشته است...». این مطلب نیز از همان قماش مطالب عجیب و غریب و نادرست شماست که معلوم نیست به چه دلیل مکتوب نموده‌اید؟ متاسفانه، شما اهل مطالعه و تحقیق نیستید، ولی جهت اطلاع خوانندگان آگاه و اهل سند و مدرک، بیان می‌کنم که: نام قوم مشهور و تاریخی «جلیل» - که از بازماندگان اقوام باستانی ایران می‌باشد – در منابع مهمی چون مسالک و ممالک اصطخری، صوره الارض ابن حوقل و احسن التقاسیم مقدسی که همه در سده چهارم قمری تألیف یافته، مضبوط می‌باشد و یکی از طوایف معروف فارس بزرگ بوده. فارس بزرگ، شامل استان‌های کنونی فارس، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و بخش‌هایی از یزد، خوزستان، هرمزگان، کرمان و چهار محال و بختیاری بوده است. بنابراین، در هیچ منبع اصلی و قدیمی به نسبت طایفه جلیل و دشمن زیاری اشاره نشده است. ایل دشمن زیاری عموماٌ خود را از نسل شخصی به نام دشمن زیار که مهاجری از دیلمیان بوده، می‌دانند و طایفه‌ی جلیل از طوایف بسیار قدیمی و بومی فارس بزرگ می‌باشد. هر چند، به نظرمی رسد شما تاکنون کتاب دکتر صفی نژاد را ندیده‌اید؛ اما محض اطلاع متذکر می‌گردد که: آقای دکتر صفی نژاد ذیل صفحه 173 کتاب خود – و در پاورقی – آورده: «محلیان طایفه جلیل منطقه را از نسل کی ملک احمد می‌دانند». حال ازکجای این نقل قول می‌توان استنباط کرد که: طایفه جلیل شعبه‌ای از ایل دشمن زیاری است؟!

1. در بخشی دیگر از نوشته به اصطلاح اصلاحی خود آورده‌اید که: «کی محمدرضا جلیل» شش فرزند پسر به اسامی «کی بارونی، کی ضامن، کی شکر، کی تیراحمد، کی ملک محمد و کی ملک احمد» داشته است. ضمناً، بعضی از فامیل‌های کنونی طایفه جلیل را به عنوان بازماندگان آنان محسوب کردیده اید، در حالی که هیچ سند و مدرک و قرینه‌ای مبنی بر اثبات ادعای خود نیاورده‌اید. واقعاً، انسان فهیم و آگاه متحیر و مبهوت می‌گردد که چرا فردی این گونه آشکار و واضح، تاریخ اقوام و تبار طوایف و فامیل‌ها را – پیش چشمشان – تحریف می‌کند و وارونه جلوه می‌دهد.
   شجره نامه‌ای که از اولاد کا جمشید آورده‌اید، به نظر نمی‌رسد همه اسامی درست باشد. زیرا، هیچ یک از پیران طایفه جلیل، تا کنون چنین شجره نامه‌ای را به طور کامل روایت و تأیید نکرده‌اند. من نیز تا کنون نشنیده‌ام که پیران این خانواده و فامیل‌های نزدیک آن‌ها، چنین موردی را به طور کامل روایت کرده باشند. مردم طایفه جلیل تا امروز، اولاد کا جمشید را جزو «شولی» ها می‌دانند. اگر شما این شجره نامه را از بزرگان اولاد کاجمشید گرفته باشید و بپذیریم که این شجره نامه صحت دارد، پس اجداد کاجمشید از ایل دشمن زیاری بوده، نه از طایفه مشهور جلیل و یا قوم نامدار شول.
   آقای بحرالعلوم، بقیه مطالبتان مثل موارد پیشین نادرست و غیرمحققانه و بی سند و مدرک و منبع است و نیاز به توضیح بیشتر ندارد. حال این پرسش‌ها مطرح می‌باشد که: مقصود شما از نوشتن و انتشار این مطالب نادرست، بی پایه و گمراه کننده، چیست؟ چرا این گونه ساز انشقاق را کوک کرده و بر طبل تفرقه می‌کوبید؟! چرا شما می‌خواهید با این مطالب واهی و بی مایه و در واقع با این لاطائلات بی سند و مدرک و بی منبع و مرجع؛ اذهان مردم پاکدل، صادق و شجاع طایفه‌ی جلیل را مشوش و افکارشان را پریشان نمائید؟ در پشت پرده این مطالب نادرست چه قصد شومی نهفته است؟
   1. ---------------------------------------------------

    نویسنده: فرج الله همت پور

--------------------------------------------------------------